Geminin neredeyse tüm seyrüsefer sistemi ve radarı arka arkaya gelen alarm sinyalleri sonrası bozulmuştu. Güney pasifiği terk etmek üzere olan koca tekne en son Arjantin kıyılarına yakın seyrediyordu. Gecenin zifiri karanlığında ilerlerken kaptanın en büyük yol bulma ümitlerinden olan kuzey yıldızı bulutlarla kaplı gökyüzünden saatlerdir görülmüyordu.
Altı kişilik güverte mürettabı normal şartlarda geminin seyri için fazlasıyla yeterliydi. Yaklaşık yirmibin groston ağırlığındaki gemi son teknloji cihazlarla donatıldığı için az sayıda personel ile kıtalar arası seyahat edebiliyordu.
Ama şimdi kaptan ve yardımcısı dışındaki mürettebat geminin çeşitli noktalarına yayılmış, dürbünleriyle bir şeyler arıyordu. Korkutucu olan, yönü belirleyemezlerse kendilerini Antartika güzergahında bulabilecek olmalarıydı. Koca okyanusta bu derecede bir rota sapması işlerin daha da korkunç bir hal almasına neden olabilirdi.
Derken kıç tarafa giden denizcinin sesi duyuldu telsizden. Güverte umuttan daha da fazla bir hisle dolmuştu anında. Gemi, güçlü bir manevra ile geri dönüp ufukta belirmiş ve aralıklarla yanıp sönen ışığa doğru yöneldi. Kaptan mürettabatı tekrar güverteye davet ederken yardımcısına şöyle seslendi "Tanrıya şükür Eric. Sonunda Les Eclaireurs yüzünü gösterdi"
Les Eclaireurs...1920 yılında inşa edilen bu deniz feneri, Arjantinin en güney şehri olarak bilinen Ushuaia'nın yaklaşık 9.3 km doğusundadır. "Dünyanın Ucundaki Fener" olarak da bilinir. Turistlerin popüler uğrak noktası olan ve küçük bir ada üzerinde duran fener tarih boyunca bir çok denizci için yol gösterici olmuştur. Deniz feneri kelimesinin İngilizce karşılığı Lighthouse'dur ve bu kelime bir cumartesi gecesi çalışmasında bana yol göstericilik yapmıştır. Öyleyse gelin derlememize başlayalım (Biraz eski bir araştırma olsa da dünyanın 10 ünlü feneri için şu yazıya bakabilirsiniz. Ben özellikle İskoçya'daki Bell Rock deniz fenerinden çok etkilendim)
PWA(Progressive Web App) tipindeki uygulamalar özellikle mobil cihazlarda kullanılırken sanki AppStore veya PlayStore'dan indirilmiş native uygulamalarmış gibi görünürler. Ancak native uygulamalar gibi dükkandan indirilmezler ve bir web sunucusundan talep edilirler. Https desteği sunduklarından hat güvenlidir. Bağlı olan istemcilere push notification ile bildirimde bulunabilirler. Cihaz bağımsız olarak her tür form-factor'ü desteklerler. Bu uygulama modelinde Service Worker'lar iş başındadır ve sürekli taze kalınmasını sağlarlar. Düşük internet bağlantılarında veya internet olmayan ortamlarda çevrim dışı da çalışabilirler. URL üzerinden erişilen uygulamalar olduklarından kurulum ihtiyaçları yoktur.
Benim bu cumartesi gecesi çalışmasındaki amacım ise gayet basitti. Biraz yabancısı olduğum Angular ile basit bir web uygulaması yazmak ve bunu PWA uyumlu hale getirmek.
Peki bir web sayfasından gelen içeriğin PWA uyumluluğunu nasıl test edebiliriz? Bunun için Google'ın geliştirdiği ve Chrome üzerinde bulunan Lighthouse isimli uygulamadan yararlanabiliriz(Ta taaaa...Hikayeyi bağladım işte) F12 ile açılan Developer Tools'tan kolayca erişilebilen Lighthouse ile o anki sayfa için uyumluluk testleri yapabiliriz. Örneğin kendi blogum için bunu yaptığımda mobile cihazlardaki PWA uyumluluğunun %50 olarak çıktığını gördüm :/ Yarı yarıya uyumsuz. Bu nedir arkadaş ya?
Bakalım boş bir uygulama için bu durumu değiştirebilecek miyiz?
Ön Hazırlıklar
Angular ile ilgili işlemler için command-line interface(CLI) aracından yararlanabiliriz. Yoksa aşağıdaki ilk komutla kurmak lazım tabii. Angular CLI komut satırı bir çok konuda yardımcı olacaktır. Projenin oluşturulması, angular için yazılmış paketlerin kolayca eklenmesi vb...İkinci komutla projemizi hazır şablonla oluşturuyoruz. UI tarafında Material Design kullanmayı öğrenmeye çalışacağım. Bu nedenle proje klasörüne girdikten sonra ng add komutu ile material'ın angular sürümünü de projeye ilave etmemiz lazım (Prebuilt tema seçimini Indigo/Pink olarak bıraktım)
sudo npm install -g @angular/cli ng new quotesify cd quotesify ng add @angular/material
Kod Tarafı
Kodları mümkün mertebe açıklamalarla desteklemeye çalıştım ancak genel hatları ile önyüz bileşenini değiştirdiğimiz, farklı bir adresle haberleşecek bir servis yazdığımızı ifade edebiliriz. İşe ilk olarak app.module.ts dosyasından başlayalım. app.module.ts dosyasında HTTP çağrılarını yapmamızı sağlayan HttpClientModule modülünü tanımlıyoruz. Böylece HttpClient, ana modüle bağlı tüm bileşen ve servislere enjekte edilebilir(Evet burada da Dependency Injection var. O her yerde :P ) Ayrıca UI tarafı kontrolleri için ilgili Material modüllerini de eklememiz lazım. Örnekte Toolbar, Card ve Button kontrollerine ait modülleri ele almaktayız. Kodda geçen diğer modüller zaten şablon ile birlikte gelmiş olanlar.
import { BrowserModule } from '@angular/platform-browser';
import { NgModule } from '@angular/core';
import { AppComponent } from './app.component';
import { NoopAnimationsModule } from '@angular/platform-browser/animations';
/*
UI tasarımında kullanacağımız Material bileşenlerine ait modül bildirimleri
*/
import { MatToolbarModule } from '@angular/material/toolbar';
import { MatCardModule } from '@angular/material/card';
import { MatButtonModule } from '@angular/material/button';
/*
HttpClientModule'ü burada import ettik.
Böylece HTTP çağrıları yapabilmemizi sağlayan
HttpClient nesnesini ana modüle bağlı olan
tüm componenetlere enjekte edebiliriz.
HttpClient'ı arayüze veri döndüren dummy bir API
servisine Get çağrısı yapmak için kullanacağız.
*/
import { HttpClientModule } from '@angular/common/http';
import { ServiceWorkerModule } from '@angular/service-worker';
import { environment } from '../environments/environment';
@NgModule({
declarations: [
AppComponent
],
imports: [
BrowserModule,
NoopAnimationsModule,
HttpClientModule, //Buraya da eklemeyi unutmamak lazım
// Aşağıdakilerde Material modülleri için yapılan ilaveler
MatToolbarModule,
MatCardModule,
MatButtonModule,
// PWA güncellemesi sonrası eklenen Worker Service kaydının yapılması
ServiceWorkerModule.register('ngsw-worker.js', { enabled: environment.production })],
providers: [],
bootstrap: [AppComponent]
})
export class AppModule { }Bu adımdan sonra ng g service dummy terminal komutunu kullanarak DummyService isimli bir servis sınıfı ekliyoruz. Şuradaki dummy servis adresinden veri çekip sunmakla görevli bir modül esas itibariyle. Sunmak derken uygulama arayüzündeki bileşenleri besleyecek diyebiliriz.
/*
Servisin görevi https://jsonplaceholder.typicode.com/posts adresinden
dummy veri çekmek ve bunu bir Observable nesne olarak sunmak.
*/
import { Injectable } from '@angular/core';
import { HttpClient } from '@angular/common/http'; // HttpClient nesnesini içeriye constructor üzerinden enjekte edeceğiz
import { Observable } from 'rxjs'; //RxJS kütüphanesinden Observable tipini kullanıyoruz
/*
JSON servisinden dönen öğeleri ifade eden arayüz tanımı.
Post tipini temsilen bazı alanlar içeriyor.
*/
export interface Post {
userId: number;
id: number;
title: string;
body: string;
}
@Injectable({
providedIn: 'root'
})
/*
DummyService'i üretmek için komut satırından
ng g service dummy
komutunu kullandık
*/
export class DummyService {
// Constructor bazlı dependency injection
constructor(private httpClient: HttpClient) { }
/*
get metodu Observable tipte bir koleksiyon döndürür
*/
get(): Observable<Post[]> {
var url = "https://jsonplaceholder.typicode.com/posts";
/*
url ile belirtilen adrese get talebi gönderiyor
ve içeriğini Post dizisi olarak alıp
Observable nesnesiyle geriye dönüyoruz
*/
return <Observable<Post[]>>this.httpClient.get(url);
}
}Oluşturulan servisi app.component.ts dosyasında kullanabilmek içinse bir takım eklemeler yapmalıyız.
import { Component, OnInit } from '@angular/core';
import {DummyService} from './dummy.service'; // yeni eklediğimiz servisi kullanacağımızı belirtiyoruz
import {Post} from './dummy.service'; //ki Post arayüz tipinide oradan export etmiştik
@Component({
selector: 'app-root',
templateUrl: './app.component.html',
styleUrls: ['./app.component.css']
})
// AppComponent, OnInit metodunu uygulamalı
export class AppComponent implements OnInit {
title = 'Dummy Posts';
posts: Array<Post>; // çekilen Post verilerini saklamak için kullanacağımız dizi
constructor(private dummyService:DummyService){
}
/*
OnInit, Angular bileşeninin yaşam döngüsünde çalışan metodlardan birisi.
Component oluşturulurken devreye girip ilgili servisten veriyi çeken bir
işlevi yürütecek şekilde programlandı.
OnInit AppComponent bileşeni oluşurken bir seferliğine çağrılır.
*/
ngOnInit(){
/*
Constructor'dan enjekte edilen DummyService örneğini kullanarak
get metoduna başvuruyor ve Post dizisini çekiyoruz.
DummyService servisindeki get metodu Observable bir nesne döndürüyor.
Burada ona abone(subscribe) oluyoruz. Asenkron çalışma durumu söz konusu
olduğunda servis ilgili veriyi çektiğinde kendisine abone olanları da bilgilendirecektir.
Yani çekilen Post dizisindeki değişim(bu senaryoda servisten alınması) component'e
bildirilmiş olacaktır.
*/
this.dummyService.get().subscribe((data:Array<Post>)=>{
this.posts=data;
},(err)=>{
console.log(err);
});
}
}Önyüz bileşeni olarak src/app/app.component.html içeriği de tamamen değiştirildi. Material bileşenlerine yer verildi.
<mat-toolbar><mat-toolbar-row><span>Some dummy posts from universe</span></mat-toolbar-row></mat-toolbar><main><mat-card *ngFor="let post of posts"><mat-card-header><mat-card-title>{{post.title}}</mat-card-title></mat-card-header><mat-card-content>
{{post.body}}</mat-card-content></mat-card></main>Toolbar tipinde bir Navigation kontrolü, Post bilgilerini göstermek içinse Card kontrolünden yararlanıyoruz. UI, bağlı olduğu AppComponent içerisindeki posts dizisini kullanıyor. Tüm dizi elemanlarında gezmek içinse *ngFor komutundan yararlanılmakta. Bir özellik değerini arayüzde göstermek istediğimizde {{post.title}} benzeri notasyonlar kullandığımız da gözden kaçmamalı.
PWA Uyumluluğu için Hazırlıklar
Amacımız uygulamanın PWA uygunluğunu kontrol etmek olduğu için öncelikle onu canlı ortam için hazırlamalıyız(Yani Production Build işlemini yapmamız gerekiyor) Nitekim PWA özelliklerinin bir çoğu geliştirme ortamına dahil edilmemekte. Build işlemi için ng CLI aracını aşağıdaki gibi kullanabiliriz.
ng build --prod
Uygulama dist klasörüne build edilmiş olur. Hizmete sunmak için http-server gibi bir araçtan yararlanılabilir. Eğer sistemde yüklü değilse npm ile kurmamız gerekir. İlk komutla bunu yapıyoruz. İkinci terminal komutuysa uygulamayı localhost üzerinden ayağa kaldırmakta.
sudo npm install -g http-server cd dist cd quotesify http-server -o
Bunun sonucu olarak 127.0.0.1:8080 veya 8081 portundan yayın yapılır ve uygulama açılır.
Uygulama çalıştıktan sonra F12 ile Audits kısmına gidip 'Run Audit' ile PWA testi başlatılırsa, Lighthouse bize aşağıdakine benzer sonuçlar verecektir(Tabii sizin denediğiniz vakitlerde bu kurallar değişmiş olabilir. O nedenle bilgileri güncellemekte yarar var)
PWA uyumluluğu oldukça düşük ki bu zaten şu aşamada beklediğimiz bir şey. PWA uyumlu hale getirmek için neler yapılabilir bakalım.
İhlal Edilen PWA Kriterleri
Önce hangi kuralların ihlal edildiğinde ve bunların ne anlama geldiğine bir bakalım.
- Uygulamanın HTTPS desteği olmazsa olmazlardandır. Development tarafında sıkıntı olmasa da uygulamayı üretim ortamlarına aldığımızda sertifika tabanlı iletişim sağlanmalıdır.
- Service Worker olmaması sebebiyle offline çalışma ve cache kabiliyetlerinin yanı sıra push notification kabiliyletleri de ortada yoktur. Service Worker, ağ proxy'si gibi bir görev üstlenir ve uygulamanın çektiği öğeler(asset) ile veriyi taleplerden(requests) yakalayıp önbelleğe alma operasyonlarında işe yarar.
- Manifesto dosyasının bulunmayışı ki bu dosyada uygulama adı, kısa açıklaması, icon'lar ve diğer gerekli bilgiler yer alır. Ayrıca manifesto dosyası sayesinde add-to-home-screen ve splash screen özellikleri de etkinleşir.
- Progressive Enhancment desteğinin olmaması da bir PWA ihlalidir. Uygulamanın çağırıldığı tarayıcıya göre ileri seviye özelliklerin kullanılabileceğinin ifade edilmesi beklenmektedir.
PWA Uyumluluğu için Yapılanlar
Angular tarafında uygulamayı PWA uyumlu hale getirmek için aşağıdaki terminal komutunu çalıştırmak yeterlidir. (Proje klasöründe çalıştırdığımıza dikkat edelim)
ng add @angular/pwa
Komut çalıştırıldığında eksik olan manifesto ve service worker dosyaları eklenir. Ayrıca assets altındaki icon'ların form factor desteği açısından farklı boyutları oluşur.
Yeni bir dağıtım paketi çıktığımızda PWA için eklenen Service Worker ve manifesto dosyalarını da görebiliriz.
Tekrardan Lighthouse raporunu çektiğimizde aşağıdaki gibi %92lik bir karşılama oranı oluştuğunu görebiliriz. Fena değil ama eksik. Çünkü HTTPS desteğini göremedi.
Peki ya kalan HTTPS ihlalini development ortamında nasıl aşabiliriz? Aşabilir miyiz? Eğer buraya kadar gelebildiyseniz bir adım daha ilerleyebilirsiniz sevgili okur ;)
Ben Neler Öğrendim?
Yirmisekiz numaralı bu cumartesi gecesi çalışmasının da bana kattığı değerli bilgiler oldu elbette. Bunları kabaca aşağıdaki gibi sıralayabilirim.
- Angular CLI'ın(command-line interface) temel komutlarını
- Component'lere servislerin nasıl enjekte edilebileceğini
- Çok basit anlamda Material bileşenlerini arayüzde nasıl kullanabileceğimi
- PWA tipindeki uygulamaların genel karakteristiklerini ve avantajlarını
- PWA ihlallerinin kısaca ne anlama geldiklerini ve tespitinde Lighthouse'un nasıl kullanılabileceğini
Böylece geldik bir maceramızın daha sonuna. Bu yazıda basit bir Angular uygulaması geliştirip bunu Progressive Web App modelinde yayınlanabilecek kıvama getirmeye çalıştık. Umarım sizler için de faydalı bir çalışma olmuştur. Tekrardan görüşünceye dek hepinize mutlu günler dilerim.
Mavi renkli teknoloji firmasına henüz yeni başlamıştım. Yaş ve önceki dönem tecrübeleri nedeniyle standart olarak uygulanan oryantasyon hızlıca atlanmış ve 2002 yılında geliştirilmeye başlanmış Web Forms kurugulu ERP uygulamasından ilk görevimi almıştım. Henüz çevik dönüşüme başlanmamıştı. Elimde tek sayfalık bir analiz dokümanı bulunuyordu. Otomotiv tarafındaki iş bilgim az olduğundan dokümanda yer almayan şeyler hakkında pek bir fikrim yoktu. Görevim kağıt üstünde oldukça basitti. Popup pencere açtırıp içerisinde bir araca ait veriler gösterecektim. Ne kadar zor olabilirdi ki :))
Aranızdan kaç kişi akıllı telefonundaki herhangi bir arkadaşının numarasını ezbere söyleyebilir? Eminim bazılarımız bizi dokuz ay karnında taşıyan annesinin telefonunu dahi hatırlamıyordur. Peki ya birlikte sıklıkla vakit geçirdiğiniz ama çok da yakın çevrenizden olmayan kankanızın doğum günü ne zaman? Teknolojik cihazlarınızdaki hatırlatıcılar olmadığında kaç arkadaşınızın doğum gününü unutacaksınız hiç düşündünüz mü?
Beğenerek dinlediğim Scorpions grubunun en güzel şarkılarından birisidir Wind of Change. Değişim rüzgarları uzun zamandır hayatımın bir parçası aslında. Sanıyorum ilk olarak 2012 yılında o zamanlar çalışmakta olduğum turuncu bankada başlamıştı esintiler. Çevik dönüşüm süreci kapsamında uzun zamandır var olan şelale modelinin ağır ve hantal işleyişi yerine daha hızlı reaksiyon verme kabiliyeti kazanmak içindi her şey. Benzer bir dönüşüm süreci geçtiğimiz sene içerisinde şu an çalışmakta olduğum mavi renkli teknoloji şirketinde de başlatıldı.
Servis kapısı açıldığında gözlerini herkesten kaçırıp araca binerken heyecanlı ses tonuyla "Günaydın" diyerek en arka koltuğa geçen kadının ruh hali her yönüyle tanıdık geliyordu. Bir buçuk yıl kadar önce yine bu servise bindiğim ilk gün bende benzer kaygıları hissetmiştim. Oysa hayatımda ilk kez servis binmiyordum.
Dünyanın aslen hukukçu olmasına rağmen en ünlü matematikçilerinden olan Fermat'nın(1601-1665) asal sayıları bulduğunu iddia ettiği denklemini bir diğer matematikçi Euler(1707-1773), n=5 değeri için bozmuştur. Lakin matematikçilerin ve diğer pek çok kişinin asalları bulma tutkusu bitmemiştir. Bilim, felsefe ve müzikle haşırneşir olmayı seven Fransız rahibi Marin Mersenne(1558-1648) 2n-1 şeklindeki formülü ile ünlenmiştir. Formüldeki n değerinin asal sayı olarak kabul edildiği hallerde bulunan sayıların da asal olduğunun belirtildiği bir teorem söz konusudur(Bu formül ile bulunan bir sayının asal olup olmadığı Lucas-Lehmer testi ile kontrol edilebilir)
O 
Yandaki resme baktığınızda aklınıza gelen ilk şey nedir? Bir surat? Belki de bir kurbağa. Kedi olabilir mi? Bu mürekkep baskısı gösterildiği kişide yarattığı algıyı anlamak için kullanılan Rorschach(Roşa olarak okunuyormuş) isimli psikolojik testten. Ünlü İsviçreli psikiyatrist Hermann Rorschach(1884-1922) tarafından geliştirilen test özellikle kişilik tahlili ve şizofreni vakalarında kullanılmakta. Sonuçların manipule edilmesinin zorluğu nedeniyle adli vakalarda ve hatta kariyerle ilgili kişilik testlerinde bile ele alınmakta. Hermann yandakine benzer kırk mürekkep baskısı tasarlamış. Kaynaklardan öğrendiğim kadarıyla doktorlar bu setteki kartların neredeyse yarısını kullanıp kişinin o anda nevrotik veya psikotik olup olmadığını anlayabiliyormuş. Tabi konunun uzmanı olmadığım için ancak giriş hikayemde kullanabilecek kadar bilgi aktarabiliyorum.
Bir zamanlar sıkı bir Formula 1 izleyicisiydim. O dönemde dünyanın bir numaralı pilotu üç kez F1 dünya şampiyonu olan 
Rey evrenin taaa bir ucundan kalkıp ahch-to gezegenine gelmiş ve Jedi ustasının onu eğitmesini istemişti. Galaksinin bir kez daha Luke Skywalker'a ihtiyacı vardı. Uzun zamandır inzivada olan Luke ise Kylo Ren'den sonra buna pek gönüllü değildi. İzleyenler bilir. Luke, neredeyse sadece sudan ibaret ahch-to gezegenindeki bir adada, eski Jedi tapınağında yaşamını sürdürmektedir(Sevgili 
Basketbolu neden bu kadar çok seviyorum diye düşündüm geçenlerde. Oturduğumuz sitenin basket sahasını futbol oynamak için kullanan onca çocuk ve genç gibi bir gerçek varken ben neden bu spora böylesine sevdalıydım. İnanılmaz enerjisi ve sürekli değiştirdiği NBA şapkaları ile rahmetli İsmet Badem mi sevdirmişti? Yoksa final serisi maçları sabahın kaçında olursa olsun uyanamayıp okula geç gitmeme neden olan majestelerinin maçları mı? Basketbolun tüm efsanelerini kendi kardeşiymiş gibi tanıyan ve maçları kendine has heyecanı ile anlatan Murat Murathanoğlu muydu yoksa?
Sir 
Yıl 2015. Hindistan'ın Bengaluru şehrinde doğan bir Startup(Sonradan San Fransico'da da bir ofis sahibi olacaklar), 
İngilizcede bazen gemi kaptanlarına Captain yerine Skipper dendiğini biliyor muydunuz? Aslında Hollandalıların schipper, schip en nihayetinde de ship kelimelerinden türeyerek gelmiş bir ifade. Her ikisi de kaptanı ifade etmekte ama Skipper daha çok bir hitap şekli. Hatta yer yer takım kaptanları veya uçak pilotları için de kullanılıyor. Skipper kelimesinin kullanıldığı yerleri düşününce aklıma The Hunt For Red October filminde USS Dallas kaptanı Mancuso'nun CIA'den Jack Ryan'a "That's right? Skipper's Ramius?" demesi geliyor.
Geçtiğimiz yıl kendi kendimi eğitmek üzere 41 bölümden oluşan 
İnsanoğlu yağmurlu bir pazar günü evden çıkıp ne yapacağını bilemezken ne hakla ölümsüzlükten bahseder. Bir yazara ait olan bu cümleyi sevgili Serdar Kuzuloğlu'nun yakın zamanda izlediğim söyleşisinden not almışım. İnsanlığın ömrünü uzatmaya çalışması ile ilgili bir konuya atıfta bulunurken ifade etmişti. Oysa karşımızda duran ekolojik denge ve iklim problemleri, yakın gelecekte(2025 deniyor) dünya nüfusunun 1 milyar 250 milyon kadarının içilebilir su kaynaklarına erişemeyeceğini işaret etmekte. Lakin bundan etkilenmeyecek olan ve asıl ömrünü uzatmak isteyen dünya nüfusunun en zengin %1i, söz konusu kıtlığın yaratacağı sorunlardan ve başka felaketlerden korunmak için kendisine dev sığınaklar inşa ediyor, adalar satın alıyormuş. Gerçekten anlaşılması çok zor ve bir o kadar da karmaşık bir durum değil mi? Bu distopik senaryo bir kenara dursun biz geleceğin iyi şeyler getireceğini ümit ederek gelişmeye devam edelim.
Uygulama geliştirme yaşam döngümüzün henüz otuzuncu Sprint başındaydı. İki haftalık koşu görevlerini Sprint Planning toplantısında zaten belirlemiştik. Takım olarak 13 Story Point’e sahip Production Support Buffer mecburen her sprint içerisine dahil ettiğimiz bir maliyet. 17 yaşındaki Microsoft .Net tabanlı devasa ERP(Enterprise Resource Planning)ürünümüz ek geliştirmeler veya önceki yıllardan kalan teknik borçlar sebebiyle bazen üretim ortamı sorunları ile karşımıza gelmekte. Büyüklüğüne nazaran Code Coverage oranının düşük olması yeni ilavelerin var olan yapılara olan etkisini anlamamızı zorlaştırıyor. Ben, Mali İşler ve Ortak Modüller(Kimsenin bilmediği bir modül varsa böyle gelin) ekibindeyim. Lakin ERP’nin diğer modüllerinde de benzer sorunlar olabiliyor. 
Herkese açık olan interneti genişletip kendi yazılım sistemlerimizi, kurumsal IT çözümlerimizi, web sitelerimizi, dağıtık bir ortamda firewall'lara ve yedekleme sistemlerine ihtiyacı duymadan güvenli bir şekilde konuşlandırabildiğimizi düşünelim. Hatta bunu sağlayan altyapı ile internete konan bu sistemler arasında fonksiyon çağrımı yapar gibi kolayca haberleşebildiğimizi(ve tabii ki güvenli bir ortamda) hayal edelim. Biraz blockchain benzeri bir dağıtık sistem kurugusu gibi değil mi? Tam olarak olmasa da oradaki teorileri baz almışlar gibi görünüyor. The Internet Computer adlı bu proje ICP(Internet Computer Protocol) adı verilen ve herhangi bir merkezi olmayan bir protokolü baz alarak, küresel ortamdaki bağımsız veri merkezlerinin, web sitelerinin, backend hizmetlerinin vb yazılımların aynı güvenlik garantileriyle çalıştığı kapatılamaz bir alt evren vaat ediyor.
